Bedensel ve ruhsal yönden iyi olmak için vücudumuzdaki tüm sistemlerin bir denge içerisinde çalışması gerekir. Bu dengenin bozulması haline hastalık denir. Diyabetli çocuk ve ergenler diyabetli olmayan yaşıtlarına göre daha sık hasta olmazlar. Özellikle metabolik kontrolü normal değerlerde seyreden diyabetlilerin hastalıklara karşı daha dirençli oldukları bilinmektedir. Metabolik kontrolü düzensiz olan diyabetlide hastalık riski artar.
İnsülin hormonu şekerin hücre içerisine girmesini ve enerjiye dönüşmesini sağlar, vücutta şeker yapımını engeller ve yağların parçalanmasını durdurarak keton yapımını önler. Hastalık vücudumuz için stres kaynağıdır. Stres hormonları da insülinin etkisini azaltır ve karaciğerde şeker yapımını arttırarak dokuların şeker kullanımını azaltır. Bu nedenle kan şekeri yükselir ve yağların parçalanması sonucu keton cisimciklerinin oluşmasına neden olur. Bu durumda da insülin ihtiyacı artar.
Dolayısıyla hastalık süresince artan insülin ihtiyacı yerine konulamaz ise, kan şekeri yüksek seyredebilir hatta ketoasidoz gelişebilir. İshal, kusma gibi sindirim sistemi hastalıklarında besinler alınamadığı ve bağırsaklardan emilemediğinden kan şekeri tam tersi düşebileceği unutulmamalıdır.
Hastalık Durumlarında Yapılması Gerekenler
Kan şekeri sık aralıklarla ölçülür
Kan şekeri yüksek seyrediyorsa insülin dozu artırılır
Kan şekeri yüksek seyrediyorsa aralarda da ek doz insülin yapılmalı
İshal, kusma, iştahsızlık varsa ve kan şekeri düşüyorsa insülin dozu azaltılır
Hasta günlerde egzersiz yapılmaz, istirahat edilir
Ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalı
Sıvı içerikli yiyecekler ( çorba, ayran vb.) verilir
Sevdiği sağlıklı besinler tercih edilebilir
İdrarda keton takibi yapılır. Keton varsa hastaneye gidilmelidir
Bilhassa küçük çocuklarda ateş, nabız ve solunum takibi de yapılmalıdır. Ateş düşürülemiyorsa, solunumu sıklaştı ise ve kalbi hızlı atıyorsa hastaneye/ doktora başvurulur
Hastalık durumlarını iyi yönetebilmek için lütfen takip olduğunuz sağlık merkezindeki diyabet eğitim hemşirenizden/hekiminizden eğitim alınız ve böyle günlerde merkezinizle irtibata geçiniz.
Sağlıklı günler dilerim…
Hatice BİLGİLİ
Diyabetle Yaşam ve Sağlık Koçu